کابل اعلام حریق
کابل اعلام حریق یکی از مهمترین ابزارهایی است که برای جلوگیری از گسترش حریق استفاده می‌شود. این کابل‌ها به صورتی طراحی شده‌اند که برای یک بازه زمانی مشخص می‌توانند با حرارت‌های بسیار بالا مقابله کرده و تحمل بالایی داشته باشند. پس کابل اعلام حریق، یکی از اجزای حیاتی در سیستم‌های اعلام حریق است و نقش اساسی در حفظ ایمنی و جلوگیری از گسترش آتش دارد. این کابل‌ها با انتقال اطلاعات حرارتی یا دودی از منطقه‌های مختلف، زمان وقوع حریق را شناسایی و سیستم اعلام حریق را به صورت خودکار فعال می‌کنند.
در یک جمع بندی می‌توان گفت که این محصول، یک نوع کابل مقاوم در برابر آتش و دود است؛ که در شرایط طبیعی عملکردی معمولی دارد. اما هنگامی که در معرض حرارت بالا یا دود قرار میگیرد؛ تغییرات خاصی در خود ایجاد می‌کند و از طریق یک سیستم اعلام حریق، به دیگر اجزا اطلاع می‌دهد.
انواع کابل ضد حریق
کابل‌های ضد حریق بر اساس میزان مقاومت آنها در برابر حرارت، به دسته‌بندی‌های مختلفی تقسیم می‌شوند. در زیر تعدادی از انواع کابل ضد آتش را بررسی خواهیم کرد:
کابل ضد حریق 250 درجه سانتی گراد
این نوع کابل قادر است در دماهای بالا تا 250 درجه سانتیگراد به مدت معینی مقاومت نشان دهد. این کابل‌ها معمولا از موادی مانند PVC ضد حریق ساخته می‌شوند.
کابل ضد حریق 750 درجه سانتی گراد
این نوع کابل به مدت زمان طولانی‌تری در دماهای بالا تا 750 درجه سانتیگراد مقاومت نشان می‌دهد. برای ساخت این کابل‌ها از موادی مانند سیلیکون استفاده می‌شود.
کابل ضد حریق 900 درجه سانتی گراد
این نوع کابل اعلام حریق برخلاف کابل‌های معمولی، قدرت مقاومت در برابر دماهای بسیار بالا تا 900 درجه سانتیگراد را داراست. برای ساخت این کابل‌ها از موادی مانند مواد معدنی و فیبر کربنی استفاده می‌شود.
کابل ضد حریق 950 درجه سانتی گراد
این نوع کابل به مدت زمان طولانی در دماهای بسیار بالا تا 950 درجه سانتیگراد مقاومت نشان می‌دهد. این کابل‌ها از موادی مانند فیبر و کربن استفاده می‌کنند.
سایز بندی کابل های نسوز اعلام حریق
کابل‌های مقاوم در برابر آتش با سایزهای 1.5×2 و 1.5×3 و 1.5×4 به طور عمومی برای انواع سیستم‌های اعلام و اطفاء حریق، جت فن‌ها، روشنایی ساختمان، صوت ساختمان، سیستم تهویه هوا و ایجاد هوای سالم استفاده می‌شوند. این کابل‌ها عمدتا برای انتقال انرژی الکتریکی و اطلاعات در بین این سیستم‌ها به کار می‌روند.
استاندارد های کابل اعلام حریق
استانداردهای کابل اعلام حریق جهت اطمینان از عملکرد صحیح و ایمنی آنها در مواجهه با حریق، به مجموعه‌ای از استانداردها و مشخصات فنی تحت عنوان IEC (کمیسیون بین‌المللی برق و الکتروتکنیک) و BS (استانداردهای بریتانیا) تقسیم شده است. در زیر به برخی از این استانداردها و مشخصات فنی اشاره می‌شود:
- استاندارد IEC 60332-1
این استاندارد بررسی می‌کند که کابل در مواجهه با شعله مستقیم مقاومت کافی داشته باشد. - استاندارد IEC 60331-11
این استاندارد بررسی می‌کند که کابل در مواجهه با آتش مقاومت کافی دارد تا بتواند عملکرد صحیح خود را حتی در شرایط حریق حفظ کند. - استاندارد IEC 61034-2
این استاندارد بررسی می‌کند که کابل در زمان سوختن دود کمتری تولید کند تا از خطرات جانی ناشی از گازهای سمی جلوگیری شود. - استاندارد IEC 60754-2
این استاندارد بررسی می‌کند که کابل در زمان سوختن، گازهای سمی تولید نکند تا از خطرات جانی و خفگی در افراد در معرض حریق جلوگیری شود.
علاوه بر استانداردهای فوق، استفاده از مواد اولیه مرغوب، وزن مس استفاده شده و درجه خلوص آن نیز بر کارکرد صحیح کابل‌ها و کیفیت آنها تأثیرگذار است. همچنین، باید تأییده‌ها و استانداردهای لازم از سازمان آتش‌نشانی کشور نیز در نظر گرفته شوند.
استانداردهای سیم و کابل اعلام حریق نیز شامل استانداردهای BS5839-1، BS5839-8، BS5839-9، BS5266-1 و BS8519 می‌شوند. این استانداردها برای طراحی، نصب، راه‌اندازی و نگهداری سیستم‌های کشف آتش، سیستم‌های ضد حریق، سیستم‌های صوتی اضطراری و روشنایی اضطراری در ساختمان‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند. در نهایت، سیم اعلام حریق نیز باید مطابق با آخرین نسخه استاندارد BS7671 یا استانداردهای مشابه معتبر بین‌المللی نصب شود.
ویژگی کابل ضد حریق
کابل ضد آتش دارای ویژگی‌های مهمی است که برای حفظ ایمنی و جلوگیری از خسارات جدی در صورت بروز حریق بسیار اهمیت دارد. در زیر به توضیح هر یک از این ویژگی‌ها می‌پردازیم:
تولید دود کم
یکی از ویژگی‌های مهم در کابل ضد آتش، تولید دود کم در صورت حریق است. این ویژگی به حفظ جان افراد بسیار کمک می‌کند. استاندارد IEC 61034-2 برای اندازه‌گیری و ارزیابی میزان چگالی دود تولید شده توسط کابل‌ها به کار می‌رود. کابل‌هایی که به عنوان “Low smoke” شناخته می‌شوند، در طی حریق میزان دود تولید شده را به حداقل می‌رسانند. این ویژگی باعث کاهش خطرات ناشی از دود، بهبود تهویه و ایمنی در محیط‌های پرجمعیت و حساس را فراهم می‌کند.
هالوژن فری
ویژگی دیگری که کابل اعلام حریق باید داشته باشد تا بتواند نسبت به سایر کابل ها شرایط بهتری در زمان آتش سوزی داشته باشد، خاصیت Halogen free یا همان عاری از گازهای سمی هالوژن است که مطابق استاندارد IEC 60754-1/2 مورد آزمون قرار میگیرد که میزان اسیدی بودن و PH، همچنین مقدار فلوئور موجود در کابل اندازه گیری شود.
ضد شعله
یکی از ویژگی‌های مهم در کابل‌های اعلام حریق، قابلیت ضد شعله یا Flame retardant بودن آن است. این ویژگی به معنای عدم انتشار شعله در کابل است و مطابق استاندارد IEC 60332-1-2 آزمون می‌شود. تمامی کابل ضد آتش باید تحمل دمای کاری بین 60- تا 200+ درجه سلسیوس را داشته باشند.
مقاومت بالا در برابر آتش
مقاومت بالا در برابر آتش یکی از ویژگی‌های حیاتی در کابل‌های ضد حریق است. علاوه بر مقاومت در برابر حرارت، این کابل‌ها باید قادر باشند در برابر آتش نیز مقاومت کنند و نسوزند. این ویژگی به معنای این است که کابل‌ها در طول زمان حریق، از بین نرود و نسوزد. این ویژگی بسیار مهم است زیرا به ما امکان می‌دهد زمان کافی برای خاموش کردن حریق و ایمنی افراد را فراهم کنیم. با این ویژگی، کابل‌ها تا حد امکان مانع از انتشار آتش و گسترش حریق می‌شوند و به مدت زمان بیشتری مقاومت خواهند کرد.
شیلد دار
شیلد دار بودن یکی از ویژگی‌های مهم کابل اعلام حریق است. شیلد در کابل‌ها به منظور افزایش مقاومت و کاهش خطر آتش‌سوزی استفاده می‌شود. وظیفه اصلی شیلد در کابل‌های ضد حریق، جذب امواج الکترومغناطیسی محیط است. با این ویژگی، کابل قادر است از امواج الکترومغناطیسی جذب کند و از جریان الکتریکی درون کابل به خارج جلوگیری کند. به طور معمول در مکان‌هایی که نیاز به امنیت بالا دارند، از کابل‌های شیلد دار استفاده می‌شود.
کاربرد کابل اعلام حریق
کابل‌های اعلام حریق به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند که هر کدام از این دسته‌ها برای شرایط خاصی طراحی شده‌اند و وظیفه‌های خاصی را انجام می‌دهند.
کابل اعلام حریق قبل از کشف حریق
این نوع کابل‌ها به کار می‌رود تا قبل از وقوع حریق، هرگونه نشتی یا نشتی احتمالی را اعلام کند. زمانی که دما یا دود در محدوده کابل افزایش می‌یابد، این کابل‌ها از طریق سیگنال‌های الکتریکی یا اپتیکال، وقوع حریق را اعلام می‌کنند. این کابل اعلام حریق معمولا از نوع شیلددار بوده و طراحی این کابل‌ها به گونه‌ای است که در شرایط آتش‌سوزی نیز عملکرد مناسبی داشته باشند و اطلاعات را از دست ندهند.
کابل اعلام حریق بعد از کشف حریق
این نوع کابل‌ها برای انتقال داده‌ها و اطلاعات پس از کشف حریق به کار می‌رود. این کابل‌ها به دستگاه‌های اعلام حریق و اطفاء متصل می‌شوند تا اطلاعات دقیقی از محل و میزان آتش‌سوزی به آنها ارسال شود. این کابل‌ها معمولا در سیستم‌های اعلام و اطفاء حریق، دستگاه‌های جت فن، روشنایی ساختمان، صوت ساختمان، سیستم تهویه هوا و ایجاد هوای سالم استفاده می‌شوند.
انواع روکش کابل نسوز اعلام حریق
روکش کابل نسوز اعلام حریق می‌تواند از دو نوع متفاوت باشد. این دو نوع روکش کابل از جنبه‌های مختلفی از جمله مقاومت در برابر حرارت و آتش، تولید دود، ویژگی‌های مخرب مواد شیمیایی و استفاده در شرایط خاص، متفاوت هستند.
- روکش PVC (Polyvinyl Chloride)
کابل ضد آتش با روکش PVC از این عایق برای محافظت از رشته کابل استفاده می‌کنند. این نوع روکش معمولا در دماهای کمتر از 750 درجه سانتیگراد مقاومت دارد. با این حال، در صورت وقوع حریق، PVC ممکن است منجر به ایجاد دود و مواد سمی شود. - روکش LSZH (Low Smoke Zero Halogen)
کابل اعلام حریق با روکش LSZH از این عایق برای محافظت از هسته مسی کابل استفاده می‌کند. این نوع روکش در دماهای بالاتر از 800 درجه سانتیگراد مقاومت دارد و در صورت وقوع حریق، کاهش تولید دود و مواد سمی را به همراه دارد. این ویژگی مهم است زیرا در صورت حریق، انتشار کمتر دود می‌تواند به افراد در اطراف آتش کمک کند تا به سرعت فرار کنند و تنفس بهتری داشته باشند.
هر دو نوع روکش کابل بر اساس استانداردهای مختلفی مانند IEC 60331، IEC 60332، IEC 61034 و IEC 60754 طبقه‌بندی و دسته‌بندی می‌شوند. این استانداردها مشخصات مقاومت کابل در برابر آتش و دود را تعیین می‌کنند. به طور کلی، اگر شماره استاندارد بزرگتر باشد، مقاومت کابل ضد آتش در برابر آتش و دود بیشتر است.
قیمت کابل نسوز اعلام حریق
قیمت کابل اعلام حریق به عوامل متعددی بستگی دارد. این عوامل عبارتند از:
- مواد اولیه و کیفیت ساختار: نوع و کیفیت مواد اولیه استفاده شده در ساخت کابل اعلام حریق می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر قیمت نهایی داشته باشد. استفاده از مواد با کیفیت بالا و مقاوم در برابر حرارت و دود می‌تواند قیمت کابل را افزایش دهد.
- توانایی انتقال اطلاعات: قابلیت کابل در انتقال اطلاعات به صورت دقیق و مطمئن نیز بر قیمت آن تاثیرگذار است. کابل‌هایی که توانایی انتقال اطلاعات را به خوبی دارند بدون شک هزینه بیشتری خواهند داشت.
- استانداردها و تاییدیه‌ها: کابل اعلام حریق باید دارای استانداردها و تاییدیه‌های معتبری باشد تا بتواند در محیط‌های پرخطر و حساس استفاده شود.
- طول و ضخامت کابل: طول و ضخامت کابل نیز می‌تواند بر قیمت آن تأثیر بگذارد. کابل‌های با طول و ضخامت بیشتر گران‌تر از کابل‌های کوتاه‌تر و نازک‌تر می‌باشند.
- نوع و کاربرد محیط: نوع و محیط استفاده نیز بر قیمت کابل تأثیر می‌گذارد. در محیط‌های صنعتی به دلیل شرایط دشوار و نیاز به مقاومت بیشتر، قیمت کابل‌ها بالاتر است.
- تکنولوژی و نوآوری: استفاده از تکنولوژی‌های پیشرفته و نوآوری‌های جدید در فرآیند تولید کابل می‌تواند به افزایش کارایی و عملکرد کمک کند، اما این نوآوری‌ها ممکن است باعث افزایش قیمت نهایی کابل شوند.
به طور کلی، انتخاب کابل‌های با کیفیت و مطابق با استانداردها می‌تواند عملکرد بهتر و کاهش آسیب‌های ناشی از حریق را تضمین کند. همچنین، در خرید کابل ضد آتش، باید به موارد فوق توجه کرده و به توصیه‌های متخصصان مربوطه عمل کنید.
خرید کابل اعلام حریق
خرید کابل اعلام حریق یک مسئله حائز اهمیت است و برخی عوامل کلیدی باید در نظر گرفته شوند که در زیر به برخی از این عوامل اشاره کرده‌ایم:
- تحمل دما: کابل اعلام حریق باید تحمل دمای بالا را داشته باشد. در صورت بروز حریق، باید قادر باشد تا به مدت زمان لازم سیستم اعلام حریق را فعال نگه دارد و عملیات اطلاع‌رسانی و اقدامات اولیه را انجام دهد.
- خاموش شدن: کابل باید دارای ویژگی خاموش شدن خود به خودی باشد، به این معنی که در صورت قطع شدن منبع برق، بتواند خود به طور خودکار خاموش شود و از گسترش آتش جلوگیری کند.
- مقاومت در برابر آتش: کابل اعلام حریق باید در برابر شعله‌های آتش مقاومت داشته باشد و از انتشار آتش و گسترش آن جلوگیری کند.
- عدم انتشار گازهای سمی: کابل باید در صورت بروز حریق، گازهای سمی را تولید نکند و به محیط و افراد آسیب نرساند.
- عدم تولید دود: کابل باید دود تولید نکند. تولید دود می‌تواند باعث کاهش دید، ایجاد گرفتگی و مشکلات تنفسی شود و در شرایط اضطراری، عملیات اطلاع‌رسانی را دشوار کند.
- استاندارد: کابل اعلام حریق باید با استانداردهای معتبر مربوطه، مانند IEC60331 و BS6387، سازگاری داشته باشد.
- انتخاب مناسب: بر اساس نیاز و محیط استفاده، باید نوع مناسبی از کابل اعلام حریق را انتخاب کنید. برخی از کابل‌ها سیلیکونی هستند که دارای انعطاف‌پذیری بیشتر و تحمل حرارت بالاتری هستند، در حالی که برخی از کابل‌ها PVC هستند که هزینه کمتری دارند.
در نهایت، قبل از خرید کابل اعلام حریق، بهتر است به موارد فوق توجه کنید. همچنین، در نظر داشته باشید که جنس و کلاس هادی کابل‌ها ممکن است متفاوت باشد و این امر می‌تواند در انتخاب و خرید آنها به شما کمک کند.
